Thoái vốn và cổ phần hóa doanh nghiệp (bài 1): Chuyển động ì ạch

Văn bản - Chính sách 28/05/2020 11:23

Trong gần 5 tháng đầu năm, không có doanh nghiệp nào được cổ phần hóa, trong khi mới chỉ có báo cáo cổ phần hóa của 3 đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh Hậu Giang.

Ðánh giá mới đây của Cục Tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho thấy, dịch bệnh COVID-19 khiến cho các hoạt động kinh tế - xã hội bị đình trệ. Vì vậy, việc triển khai công tác cổ phần hóa, thoái vốn của các doanh nghiệp trong 4 tháng đầu năm gần như "giậm chân tại chỗ".

Theo số liệu của cơ quan này, trong gần 5 tháng đầu năm, không có doanh nghiệp nào được cổ phần hóa, trong khi mới chỉ có báo cáo cổ phần hóa của 3 đơn vị sự nghiệp công lập của tỉnh Hậu Giang.

Lũy kế giai đoạn 2016 - tháng 4/2020, đã có 174 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa với tổng giá trị doanh nghiệp là 443.126 tỷ đồng, trong đó giá trị vốn nhà nước là 206.748 tỷ đồng. Tuy nhiên trong 174 doanh nghiệp đã cổ phần hóa chỉ có 36/128 doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc danh mục cổ phần hóa theo Công văn số 991/TTg-ĐMDN và Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (đạt 28% kế hoạch), số doanh nghiệp còn phải thực hiện cổ phần hóa theo kế hoạch tính đến hết năm 2020 là 92 doanh nghiệp.

thoai von va co phan hoa doanh nghiep bai 1 chuyen dong i ach

Một loạt địa phương và bộ chủ quản vốn đã ì ạch trong thời gian qua lại tiếp tục được điểm danh chậm trễ trong hoạt động tái cơ cấu doanh nghiệp như UBND TP. Hà Nội với 13 doanh nghiệp (thuộc 4 tổng công ty) phải cổ phần hóa; UBND TP. HCM cổ phần hóa 38 doanh nghiệp (11 tổng công ty), chiếm 40% kế hoạch; Bộ Công Thương cổ phần hóa 4 doanh nghiệp (3 tổng công ty);...

Không chỉ chậm trễ triển khai cổ phần hóa, UBND TP. Hà Nội, Bộ Công thương và Bộ Xây dựng vẫn đang loay hoay với kế hoạch thoái vốn nhiều doanh nghiệp còn tồn đọng theo Quyết định số 1232/QÐ-TTg, trong đó Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng còn phải thoái vốn tại 8/11 tổng công ty cổ phần; UBND TP. Hà Nội còn tới 31/34 doanh nghiệp phải thoái vốn...

Với diễn tiến này, Cục Tài chính doanh nghiệp cho rằng, việc triển khai thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn đối với các doanh nghiệp theo kế hoạch từ nay đến hết năm 2020 chỉ còn có 7 tháng là hết sức khó khăn.

Riêng đối với cổ phần hóa, việc thực hiện cổ phần hóa toàn bộ 92 doanh nghiệp theo kế hoạch “dồn cục” vào hơn 2 quý còn lại càng khó khả thi.

Trong khi đó, theo nhìn nhận của giới đầu tư, lực đẩy cho thị trường chứng khoán trong nước hầu như vẫn phụ thuộc phần lớn vào các nhà đầu tư trong nước, nhà đầu tư cá nhân.

Dòng vốn ngoại, khối nhà đầu tư nước ngoài sau một thời gian bán tháo mạnh mẽ mới chỉ quay lại thị trường gần đây với xu hướng mua còn thận trọng, cho thấy kỳ vọng của khối này vào thị trường còn khá bấp bênh, chưa thể tạo đà tích cực trong ngắn hạn cho hoạt động bán thoái vốn của các doanh nghiệp có vốn Nhà nước.

Mới đây, tại Báo cáo vừa gửi đến Quốc hội, Bộ Tài chính cho biết, thực hiện Nghị quyết 25/2016/QH14 và Nghị quyết 26/2016/QH14, trong giai đoạn 2016 - 2019, nguồn thu từ cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước (thông qua Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và phát triển doanh nghiệp) chuyển vào ngân sách Nhà nước 205.000 tỷ đồng. Số tiền đã chuyển các năm 2016, 2017, 2018, 2019 lần lượt là 30.000 tỷ đồng; 60.000 tỷ đồng; 65.000 tỷ đồng và 50.000 tỷ đồng.

Trong năm 2020, Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và phát triển doanh nghiệp còn phải chuyển về ngân sách 45.000 tỷ đồng.

Về thoái vốn, từ năm 2016 đến tháng 4/2020, số vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp được thoái là 25.172 tỷ đồng, thu về 171.865 tỷ đồng trong đó, thoái vốn nhà nước tại 98 đơn vị thuộc Quyết định số 1232/QĐ-TTg với giá trị 4.788 tỷ đồng, thu về 9.206 tỷ đồng.